Wondgenezing is een natuurlijk proces. Het hangt af van verschillende factoren en varieert van persoon tot persoon. Geschikte en regelmatige zorg helpt bij het herstel van het huidweefsel en bevordert de genezing. Een homeopathische behandeling kan ook bijdragen aan het optimaliseren van dit proces.
Het genezingsmechanisme is natuurlijk
Wanneer een verwonding de continuïteit van de huidbarrière doorbreekt, start onmiddellijk het genezingsproces om deze te herstellen. Het vermogen tot genezing hangt af van verschillende individuele factoren, zoals leeftijd, algemene gezondheidstoestand, genetica, het ontstekingssysteem, de aard en oorzaak van de verwonding, de diepte, de locatie en de eerste zorg die is toegediend.
De vorming van een oedeem of hematoom, de aanwezigheid van vuil in de wond of zelfs een infectiehaard kunnen het genezingsproces beïnvloeden.
Daarentegen zal een huidwond met scherpe en goed aansluitende randen, zonder weefselverlies of vreemde voorwerpen, doorgaans sneller genezen.
Er bestaat geen algemene richtlijn voor wondgenezing. Elk individu heeft zijn eigen genezingspotentieel, dat bovendien in de loop van de tijd kan veranderen.
Wat zijn de fasen van wondgenezing?
Onder de verschillende functies van de huid is de belangrijkste het vormen van een barrière tussen het interne lichaam en de omgeving, waardoor het lichaam wordt beschermd tegen mogelijke externe agressies.
Zelfs een kleine wond vereist zorg om de genezing te bevorderen en een mogelijke infectie te voorkomen.
Wondgenezing is een fysiologische reactie die gericht is op het herstel en de regeneratie van weefsels. Dit proces verloopt in vier fasen:
- Hemostase: Deze fase stopt het bloeden. Ze begint onmiddellijk na het ontstaan van de wond.
- Ontsteking: Tijdens deze fase worden immuuncellen geactiveerd en ingezet om pathogene elementen te elimineren. Dit proces vindt plaats binnen de eerste 24 uur na de verwonding.
- Proliferatie: In deze fase worden de bouwstenen van het weefsel aangemaakt en migreren cellen naar de wond om het beschadigde weefsel te herstellen. Dit proces begint ongeveer drie dagen na het ontstaan van de wond en duurt doorgaans drie weken. In deze periode trekken de randen van de wond naar elkaar toe.
- Herstel: Tijdens deze fase worden de verschillende huidlagen heropgebouwd. Dit is een langduriger proces dat helpt de huid haar soepelheid terug te geven. Het herstel begint rond de 21e dag en kan 12 tot 18 maanden duren. Geleidelijk aan wordt het litteken soepeler, gladder en zachter.
Vaccinatie tegen tetanus: denk eraan!
Een huidletsel kan een toegangspoort zijn voor infectieuze stoffen. Het vaccinatieschema tegen tetanus moet levenslang worden gevolgd, want hoewel tetanus een zeldzame infectieziekte is, kan deze ernstig en potentieel dodelijk zijn. Controleer bij uw apotheker of arts of uw vaccinaties up-to-date zijn. Als u twijfelt of u nog beschermd bent, raadpleeg dan een zorgverlener.
Hoe verzorg je een wond goed om de genezing te bevorderen?
1. Handen wassen
Een onmisbare stap voordat je een wond verzorgt, om te voorkomen dat je deze besmet met je eigen huidbacteriën: wrijf je handen 30 seconden in met zeep, spoel ze af onder stromend water en droog ze af met een schone handdoek of laat ze opdrogen. Bij gebrek aan water gebruik je een hydroalcoholische oplossing.
2. De wond reinigen
Verwijder bloed en vuil (steentjes, stof, dode huidcellen…) door de wond onder een stroom lauw water te houden en voorzichtig droog te deppen met een schoon kompres. Vermijd koud water, dat de bloedcirculatie vertraagt en de genezing kan belemmeren. Als er geen water beschikbaar is, reinig de wond dan met een fysiologisch serum.
3. De wond desinfecteren
Gebruik een steriel kompres en een geschikt antisepticum om de wond te desinfecteren, van het midden naar de randen toe, om de verspreiding en groei van bacteriën te voorkomen. Let op: alcohol is geen huiddesinfecterend middel en kan juist kleine lokale beschadigingen veroorzaken die het risico op een infectie vergroten.
4. De wond beschermen
Bedek de wond met een zelfklevend verband of een steriel kompres dat met hechtpleisters op zijn plaats wordt gehouden. Het behouden van een vochtige omgeving bevordert de genezing: laat de wond niet uitdrogen en blootgesteld aan de lucht, zodat er geen harde korst ontstaat. Vervang het verband dagelijks gedurende 2 tot 3 dagen en daarna om de 2 dagen tot de wond volledig genezen is.
Bij elke verbandwisseling moet de wond worden gereinigd met een steriel kompres en een antisepticum. Als het verband tussentijds nat of vuil wordt, vervang het dan onmiddellijk, zodat de wond altijd schoon en droog blijft.
Voor oppervlakkige snijwonden kunnen zelfklevende hechtstrips worden gebruikt. Nadat de wond is gereinigd, gedroogd en gedesinfecteerd, breng je binnen 6 uur na de snijwond de strips aan om de randen van de wond goed tegen elkaar te brengen, wat resulteert in een esthetischer litteken.
Plaats de eerste hechtstrip loodrecht in het midden van de wond en voeg vervolgens extra strips toe parallel aan de eerste, zodat de hele snede goed wordt gesloten. Dagelijks kan de wond worden gedesinfecteerd door het antisepticum direct over de strips aan te brengen. Na een week kunnen de strips worden verwijderd door ze te bevochtigen met een steriel kompres.
Hoe wondgenezing bevorderen met homeopathie?
Homeopathische geneesmiddelen kunnen helpen bij de genezing van verschillende soorten wonden. Ze kunnen ook worden voorgeschreven bij vertraagde genezing of bij verdikte en verheven littekens, zoals keloïden. Homeopathische artsen en apothekers kunnen een aangepaste homeopathische oplossing aanbevelen op basis van de aard van de wond, de oorzaak en het stadium van genezing.
Op dit moment zijn deze bevindingen afkomstig uit fundamenteel onderzoek. Ze moeten nog worden aangevuld met klinische studies bij mensen, zoals lopende onderzoeken naar de genezing van huidletsels veroorzaakt door radiotherapie.
De zon: vijand van wondgenezing
Een genezen wond blijft zich gedurende 6 tot 18 maanden ontwikkelen. Stel deze in deze periode niet bloot aan de zon, omdat dit kan leiden tot blijvende pigmentatie. Draag kleding die de wond bedekt of bescherm deze systematisch met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (SPF 50).
(1) https://www.infirmiers.com/profession-ide/la-dynamique-de-la-cicatrisation & https://www.fiches-ide.fr/plaies-cicatrisation/la-cicatrisation/
(2) https://dermato-info.fr/fr/c-est-quoi-la-peau/la-cicatrisation-de-la-peau
(3) https://www.vidal.fr/maladies/peau-cheveux-ongles/plaies/traitements.html
(4) https://www.ameli.fr/assure/sante/bons-gestes/soins/soigner-plaie
